ارزیابی عملکرد مدیریت شهری در تحقق عدالت فضایی در مناطق شهری (نمونه موردی شهر یزد)

رشد شتابان شهرنشینی و توسعه فیزیکی شهرها در دهه¬های اخیر، موجب از هم گسیختگی نظام کالبدی و فضایی شهرها و درنتیجه، نظام توزیع مراکز خدماتی شده است. از این رو ، مهمترین رسالت برنامه ریزان و مدیران شهری کم کردن نابرابری¬ و از بین بردن تضاد در دسترسی به منابع و خدمات عمومی شهری میان مناطق می¬باشد. هدف پژوهش حاضر، ارزیابی عملکرد مدیریت شهری، بعنوان مهمترین نهاد اداره کننده شهر، در خلق عدالت فضایی میان مناطق شهری و شناسایی نابرابری¬های موجود میان مناطق شهر یزد می باشد. عدالت فضایی بعنوان رویکرد اصلی و دیدگاه¬های برابری مبنا(حداقل دستیابی افراد به فرصت¬ها) درتوزیع خدمات عمومی شهری، نیاز مبنا(دستیابی بر اساس نیاز افراد) در توزیع منابع عمومی شهر، مورد بررسی قرار گرفته است. روش تحقیق به کار گرفته شده در این پژوهش روش توصیفی تحلیلی بوده و نوع آن کاربردی است. سطح برخورداری از خدمات با استفاده از مدل فازی و نحوه¬ی هزینه کردن و صرف منابع با روش تحلیل پوششی داده¬ها، تحلیل شده است. نتایج حاصل از یافته¬های پژوهش بیانگر نابرابری در میزان دستیابی ساکنین مناطق به خدمات می¬باشد. به طوری که مرکز شهر دارای بالاترین سطح دستیابی به خدمات می¬باشد، درحالی که حاشیه شهر سطح برخورداری کمتری از منابع و خدمات دارد. در زمان حاضر با توجه به توسعه کمی وکیفی شهرها هر روز نقش شهرداری¬ها در اداره و مدیریت شهر پررنگتر می¬شود، بنابراین برای برنامه-ریزی و عملکرد بهتر شهرداری¬ها اندازه گیری کارایی آنها لازم به نظر می¬رسد. در این پژوهش کارایی شهرداری¬های مناطق سه گانه شهر در زمینه تحقق عدالت فضایی با استفاده از روش تحلیل پوششی داده¬ها در حالت بازده ثابت به مقیاس و با رویکردی خروجی- محور(ccr-0) برای دوره زمانی 89-92 با در نظر گرفتن هزینه¬های کل شهرداری به عنوان نهاده و درآمد مناطق و هزینه¬های عمران شهری به عنوان ستاده محاسبه گردید. نتایج نشان می¬دهد که سه منطقه شهرداری در این مدت زمان دارای کارایی صد درصد بوده¬اند و نیاز به تغییری در میزان ستاده-های خود ندارند، بیشترین کارایی مربوط به سال 92 می¬باشد و بیشتر از 70 درصد از شهرداری¬ها نیز ناکارا بوده¬اند.